ZORUNLULUĞU</a></h1>Yoksullar Giremez
Hukuk mahkemelerinde dava açmak için, masrafları peşin ödeme
zorunluluğu getiren yeni düzenleme ilk mağdurunu yarattı. 700 TL maaş
alan Kaya, 617 TL gider avansını ödeyemeyince davadan vazgeçti.
1 Ekim 2011'de yürürlüğe giren Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu 'nun (HMK)
tartışmalı 120. maddesi, geçtiğimiz hafta içinde hukuk çevrelerinden
de birçok eleştiri almıştı.
Harç ve avans ödenmesi başlığını taşıyan madde 120 şöyle: 1-
Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca
çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava
açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
(2) Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması
hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki
haftalık kesin süre verilir.
Havva Kaya, hakkını aramaktan vazgeçti
Bu maddenin nasıl sorunlar doğurabileceğinin ilk örneği bugün Birgün
Gazetesi'nin haberinde görüldü.
Bir inşaat firmasında 2010'dan beri sekreterlik yapan Havva Kaya,
çalıştığı şirketten bir gün izin istedi. Şirket, Kaya'ya izin
vermedi ve Kaya, bir gün mazeretsiz işe gelmediği için işten
çıkarıldı.
Kaya'nın aylık ücreti 700 TL'ydi. İşe iade davası açmak istedi ve
adliyede, HMK'nın 120. maddesi uyarınca ödemesi gereken gider avansı 617
TL olarak bildirildi.
Kaya, davadan vazgeçmek durumunda kaldı.
Kaya'nın avukatı Ceren Uysal durumu şöyle açıklıyor: "Burada bir
mübalağanın söz konusu olmadığını açığa çıkarmak için bir
örnek verelim. İşten çıkartılan ve işverenin kendisine haksız bir
muamelede bulunduğunu düşünen bir işçi, işini geri almak için dava
açmak isterse, bugün öncelikle adliye veznesine 617-TL ödemek zorunda."
"Kısacası bir hafta önce, 100 TL'nin altında bir tutarla dava açarak
hakkını arayabilecek bir işçi, bugün neredeyse asgari ücret tutarında
bir parayı bir seferde vezneye yatırmak zorunda kalacak."
"Bir ailenin bir aylık geçimine denk gelecek bu tutarın bir 'dava
şartına' dönüştürülmüş olması, yargıda hızlanmanın, yargıya
başvuru sürecinde işçi-emekçilerin elenmesine bağlandığını ortaya
koymakta."
Çağdaş Hukukçular Derneği'nin bu soruna karşı harekete geçeceğini
söyleyen Uysal, gider avansı uygulamasının Adalet Bakanlığı
tarafından hazırlandığını ve iptali için yasal yolların açık
olduğunu hatırlattı.
"Bu süreci sonuna kadar götüreceğiz. Halkın hak arayışının önüne
geçilmek isteniyor ve bu her anlamda bizleri de etkiliyor. Tablo bir
bütün; ticarethaneye dönüşmüş avukatlık bürolarının önü
açılıyor, adliyeler alışveriş merkezine dönüştürülüyor,
mağdurlara cüzdanları oranınca hak arama 'hakkı' tesis ediliyor. Bu
bütünlüklü saldırıya karşı mücadele etmek hepimiz için zorunludur."
Dava açmak ne kadar?
Yeni düzenlemede davadaki taraf sayısının beş katı kadar tebligat
parasını peşin ödemesi gerektiriyor. Tebligat ücreti: 6 TL.
Davacı, dilekçesindeki sayı kadar tanıklık ücretini peşin yatırmak
zorunda. Dava dilekçesinde tanık sayısı belirtilmemiş olsa dahi
davacıdan, en az üç tanık ücreti ve tebligat parası yine peşin
alınacak. Yeni tarifedeki tanıklık ücreti 15 -30 TL olarak belirlendi.
Keşif harcı 200 TL civarında; keşif ulaşım gideri de 75 TL.
Bilirkişi ücreti 150 TL ile 300 TL arasında değişiyor. (IC)
İstanbul - BİA Haber Merkezi
07 Ekim 2011, Cuma
kaynak:bianet.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder