Komünist mimar Oscar
Niemeyer'i yitirdik

Oscar Niemeyer bir süredir tedavi
gördüğü Rio de Janeiro’daki Samariano Hastanesi’nde dün
hayata gözlerini yumdu. Dünyanın çeşitli yerlerinde onlarca eser
bırakan Brezilyalı mimar, mimarlığa getirdiği yenilikler kadar komünist
kimliğiyle de bir köşe taşıydı.

class="imagecache imagecache-haber_resmi_v4 imagecache-default
imagecache-haber_resmi_v4_default" height="250"
src="http://haber.sol.org.tr/sites/default/files/imagecache/haber_resmi_v4/images/niemeyeric.jpg"
title="" width="560" />

Brezilyalı mimar Oscar Niemeyer, dün Rio de
Janeiro’daki Samaritano hastanesinde hayata gözlerini yumdu. 104
yaşındaki Niemeyer’in solunum sistemindeki enfeksiyon nedeniyle
öldüğü açıklandı.

Modernist mimarinin önde gelen isimleri
arasında yer alan Niemeyer, İkinci Dünya Savaşı sonrasında eser veren
en önemli mimarlar arasında sayılıyor. Niemeyer’in
Brezilya’nın başkenti Brasilia’da yaptığı kamu binaları
Latin Amerika’nın dönüşümünün sembolleri arasında sayılıyor.
Niemeyer, mimari alanında verdiği eserlerle ülkesinin sömürgeci
geçmişinden kopuşun en önemli yaratıcılarından birisi olarak kabul
ediliyor.
Brezilya Devlet Başkan Dilma Rousseff, Oscar
Niemeyer’in ölümünün ardından “Brezilya bugün dehalarından
birini yitirdi. Onun kadar yoğun düş kuran ve onun kadar çok şey
başaran çok az insan vardır” diye konuştu.

Ulusal Güzel
Sanatlar Akademisi’nden mezun olan Niemeyer, Brezilya’da modern
mimarinin öncüleri arasında sayılan Lucio Costa’yla birlikte
çalıştı. Costa’yla birlikte Rio’daki Eğitim ve Sağlık
Bakanlığı binasının projesine İsviçreli ünlü mimar Le Corbusier de
katkıda bulundu. Niemeyer’in genç yaşta katıldığı proje, Latin
Amerika’da modern mimarinin en önemli örnekleri arasına
girdi.

src="http://haber.sol.org.tr/sites/default/files/fotograf/brasilia-katedrali.jpg"
width="560" />
Niemeyer'in Brasilia'daki eserlerinden
Brasilia Katedrali.

Niemeyer yıllar sonra, bu kez sanatının
olgunluk çağında, bir kez daha Le Corbusier’le birlikte çalışma
olanağı bulacaktı. New York’taki Birleşmiş Milletler kompleksinin
yapımına Sovyet mimar Nikolay Bassov ve ABD’li mimar Max
Abramowitz’in yanı sıra Le Corbusier ve Niemeyer de katıldı. />Ancak Niemeyer’in en önemli eserleri arasında Brezilya’nın
başkenti Brasilia’da yaptığı kamu binaları gösteriliyor.
Niemeyer, ellili yılların sonlarından başlayarak Brasilia’da çok
sayıda eser verdi ve yeni başkenti, hocası Lucio Costa’yla birlikte
planladı. Niemeyer, Brasilia’da çok sayıda bakanlık binasını,
Brezilya Ulusal Kongre binasını, hiperbol şekilli bir yapı olan Brasilia
Katedrali’ni ve çok sayıda konutu tasarladı.

Komünist
mimar
Niemeyer, komünist kimliğini 1940’lı yıllarda
edindi ve ömrünün sonuna kadar da devrimci bir sanatçı ve siyasetçi
olarak kaldı. Niemeyer 1945 yılında Gloria’da bulunan Conde
Lages’teki ofis binasını komünistlerin kullanımına sundu. Aynı
yıl Brezilya Komünist Partisi’ne katıldı ve 1992-1996 yılları
arasında partinin genel sekreterliğini yaptı.

alt="50a12163b3fc4b7d0800006e_the-complete-works-of-oscar-niemeyer_partido_comunista_-_flickr_roryrory-528x396.jpg"
height="396"
src="http://haber.sol.org.tr/sites/default/files/fotograf/50a12163b3fc4b7d0800006e_the-complete-works-of-oscar-niemeyer_partido_comunista_-_flickr_roryrory-528x396.jpg"
width="528" />
Niemeyer tarafından yapılan Fransız Komünist
Partisi Genel Merkezi

Mimarinin toplumsal alandaki etkisinin
sınırlarına işaret eden Niemeyer, “Mimari daima içinde bulunduğu
ülkenin teknik ve toplumsal ilerleme düzeyini ifade eder” diyor,
sözlerini “Eğer ona ihtiyaç duyduğu insani içeriği kazandırmak
istiyorsak, siyasi mücadeleye katılmalıyız” diye
sürdürüyordu.

Niemeyer 1964 darbesinin ardından Avrupa’ya
sürgüne gitti. Bundan bir yıl önce Lenin Nişanı almıştı.
Avrupa’daki sürgün yıllarında ise Paris’teki Fransız
Komünist Partisi Genel Merkezi’ni tamamladı.

Niemeyer, Küba
devriminin en başından itibaren Küba sosyalizminin yanında yer aldı.
Komünist mimar, Fidel Castro'nun yakın arkadaşıydı. Bir gün
Brezilya’da oturduğu dairede Fidel'in kendisini ziyaret etmesini
anlatır. İkisi de ileri yaşlarındadır. Niemeyer'in dairesine girmek
için, yan dairenin içinden geçmek gerekmektedir. Gider izin ister, kadın
"tabii" der. Bir dakika sonra içeriye korumalarıyla birlikte
Fidel Castro girdiğinde, kadın şok geçirir. Niemeyer sessiz sedasız bir
hayat sürdüğü için, pek kimse bu yaşlı adamı
tanımamaktadır.

Kaynak: sol.org.tr