Rio dersleri / Nihal
Kemaloğlu
1992'de kapitalist oksimoron sürdürülebilir kalkınma kavramı
Rio'da BM Çevre ve Kalkınma Konferansı'nda kullanıma sokulduktan
yirmi yıl sonra 20-22 Haziran'da Rio+20 zirvesi yapıldı. 20 yıl önce
binbir yüzlü kapitalizmin 'sürdürülebilir kalkınma' adıyla
pazarlanması sonucu dünya kaynakları hızla tüketilmişti. Bugün de
'yeşil ekonomi' diye yeşil kep giyerek enerji tekelleri, GDO'lu
tohum tröstleri, karbon piyasalarıyla içli dışlı, kalkınmış ve
gelişme hırsıyla yanıp tutuşan ülkelerle zirvede arzı endam
ediyordu.
Bu yirmi yılda
Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki doğal kaynaklar, bütün eko
sistemiyle geriye dönüşsüz 'finanslaşarak' paraya
dönüşürken, bilim adamları 'yenilenebilir' özelliğini kaybeden
gezegenimizin kaynaklarına 2030 yılına kadar ömür biçiyordu.
justify; background-color: rgb(245, 245, 245); " />Dünyanın en büyük yirmi
ekonomisinin yani dünyayı en çok tüketenler ve kirletenlerin, ortak
vizyon oluşturmak amacıyla BM Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı için
Rio de Janeiro'da toplanmaları manidardı.
justify; background-color: rgb(245, 245, 245); " />Çünkü BRIC'in yabancı
yatırımcı dostu Brezilya, Latin Amerika'nın 'yükselen güvenilir
gücü' olarak yeşil ekonominin ve sürdürülebilir kalkınma
kavramlarının yeşil maskesinin düştüğü
coğrafyaydı..
Her yıl
Amazon'da 2 milyon hektar yağmur ormanını yok edip tarım arazisine
çevirerek ama küçük köylülere değil küresel tarım tekellerine
devreden Brezilya, yıllardır GDO'lu tohum tekeli Monsanto'nun
ticari ortağıydı.
30 milyon
hektarlık tarım alanında GDO'lu mısır, soya ve pamuk ekimi yaparak
dünyanın en büyük GDO'lu tarım ambarı ve ihracatçısı olan
Brezilya, 20 milyon topraksız tarım işçisine tarım reformu yapmamakta da
direniyordu.
Ama bilim
adamları Brezilya'nın Cerrado bölgesinde küresel tarım tekellerine
kiralanan GDO'lu tohum, gübre ve tarım ilacı kullanılan milyonlarca
hektar toprağı ve bitki örtüsü şimdiden yüzde 50 değer kaybına
uğradığı ve 2030 yılında tümden yok olacağını
belirtiyorlardı.
Yine dünyanın
önde gelen etanol üreticisi Brezilya, GDO'lu mısır ve soyadan
üretilen 'yeşil ekonominin yenilenebilir enerjisi' diye iştahla
pazarlanan agroyakıt yani etanol üretimiyle dünya birincisiydi.
justify; background-color: rgb(245, 245, 245); " />Ve GDO'la zehirlenmiş
toprakları agro yakıt yapmak için tükettiği kömür enerjisi ve
agroyakıt yanarken çevreye yayılan karbondioksit miktarı müthiş bir
doğaşinas ekonomi yalanını gösteriyordu.
Elbette agro yakıt üretirken fosil enerji kullanımı
ne kadar da kapitalizmin tüketici mantığına uygundu değil mi?
justify; background-color: rgb(245, 245, 245); " />Ya da 'yeşil ekonomi' ve
'sürdürülebilir kalkınma' kavramları sözde kapitalizmi doğayla
uzlaştırma iddiası taşırken, doğayla barışan sistemin nasıl yüksek
kar, birikim ve tüketim yaratacağı çelişkisine cevap
veremiyordu.
Bir taraftan
Rio'da zirve devam ederken Amazonlu yerliler Xingu Nehri'nin
kenarında 'Pare Belo Monte' diye bağırıyorlardı.
justify; background-color: rgb(245, 245, 245); " />Çünkü Belo Monte, dünyanın
karbondioksitini temizleyen Amazonların binlerce yıllık Xingu
Nehri'nin üzerine inşa edilen gövdesi 7 km'lik beton olan bir
hidro elektrik barajının adıydı.
Ve eski Devlet Başkanı Lula bu barajın anlaşmasını 'bu
Brezilya'nın enerji sanayiinde bir zaferdir' sözleriyle imzalarken,
bu barajın yapımıyla 700 kilometrekarelik orman alanı yok olurken, 20
binden fazla bölge sakini toprağından atılmaya mahkum
edilmişti.
Doğal
kaynaklarının pervasızca 'finanslaşmasına' izin veren
Brezilya'yı öykünerek ve gıptayla takip eden Türkiye'nin Rio
Zirvesi'nden heyecanla ve bagajında yeşil ekonomi jargonuyla
döndüğünü söylemeye gerek yoktu...
justify; background-color: rgb(245, 245, 245);
">Kaynak: Akşam
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder