Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na “Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesi” Üzerine Görüş Gönderildi

<h1><a href=http://www.ivmedergisi.com/node/7205>Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı'na "Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesi"
Üzerine Görüş Gönderildi </a></h1><p>'Mimarlık ve Mühendislik
Hizmetleri Şartnamesi'nin günün değişen koşullarına göre yeniden
düzenlenmesi amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
hazırlanan taslak üzerine TMMOB görüşü 1 Ağustos 2011 tarihinde
gönderildi. <br />&nbsp;<br />&nbsp;<br
/>&nbsp;</p><p><strong>T.C.</strong><br /><strong>ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK
BAKANLIĞI</strong><br /><strong>Yapı İşleri Genel
Müdürlüğü'ne</strong></p><p><strong>İlgi:</strong> a)06 Temmuz 2011
tarih ve B.09.0.YİG.11.03/1496 sayılı <br />b)18 Temmuz 2011 tarih ve
B.09.0.YİG.11.03/1562 sayılı "Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri
Şartnamesi" konulu yazılarınız.</p><p>İlgi yazılarda, 16.07.1985 gün
ve 85/9707 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki olarak 5 Ağustos 1985 gün
ve 18883 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren
'Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesi"nin günün değişen
koşullarına göre yeniden düzenlenmesi amacıyla taslak oluşturulduğu,
oluşturulan bu taslak konusunda Birlik görüşünün gönderilmesi
istenmektedir.</p><p>Müdürlüğünüzce hazırlanan taslak Birliğimize
bağlı Odalar ve tarafımızca incelenmiş olup, aşağıda sunulan hususlar
ve aykırılıklar tespit edilmiştir.</p><p>1- Öncelikle, taslak
Şartnamenin kapsamı açık değildir. Yürürlükteki Şartnamenin
kapsamı, "2886 sayılı Yasa'nın birinci maddesindeki idareleri kapsar"
biçiminde olmasına karşın, taslak şartnamede bu hükme yer
verilmemiştir. Bunun anlamı, bütün özel ve kamu tüzel kişilerinin
yaptıracağı binalarda alacakları mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin
niteliği ve ücretinin belirlenmesi ise bunun kabulü olanaklı değildir.
Çünkü özel hukuk kişilerinin alacağı mühendislik ve mimarlık
hizmetlerinin tanımı, niteliği ve ücretleri meslek odalarınca
belirlenmektedir. Bu nedenle, şartnamenin kapsamı, kamu ihale kanunu
çerçevesinde kamu alımları ile sınırlı olmak durumundadır</p><p>2-
Şartnamenin dayanak maddesi hukuken varlığını kaybetmiş olduğundan,
yeni duruma göre revize edilmesi gerekmektedir.</p><p>3-Şartnamenin
tanımlar maddesine yeni tanımlar eklenmiş olup, eklenen&nbsp; "proje
müellifi mimar/mühendis" tanımı bilimsel ve hukuki bir tanım olmaktan
uzaktır. Proje müellifi tanımı yapılmazken proje müellifi
mimar/mühendis başlığının konması da anlaşılamamıştır. Çünkü,
müelliflik, hukuktaki inhisari haklardan olup, eseri meydana getiren gerçek
kişiye sıkı sıkıya bağlıdır. Kaldı ki, eser üzerindeki manevi
hakkın devri de olanaklı değildir.&nbsp; Fikir ve Sanat Eserleri Yasası
da bu özel durumu düzenleme konusu yapmış olduğundan, özel yasaya
aykırı bir düzenlemenin şartname kapsamından çıkarılması doğru
yaklaşım olacaktır.</p><p>4- "Mühendis" ve Mimar" tanımı altında
zikredilen "mühendis veya mühendislik büroları" "mimarlık hizmetini
yüklenen, mimar veya mimarlık büroları"nın, ilgili meslek odasınca
tescili yapılmış mimar/mühendis veya mimarlık/mühendislik bürolarınca
yapılacağı biçiminde ifade etmek daha doğru olacaktır. Serbest
mühendislik ve mimarlık hizmeti verebilmek için meslek odasına kaydı
6235 sayılı Yasa zorunlu kılmış ise, Şartname konusu hizmetleri veren
kişi ya da bürolar Meslek Odasından almış olduğu Büro Tescil
Belgesinin istenmesi her şeyden önce hizmet gereği
olacaktır.</p><p>5-Tanımlar maddesindeki "mimar" tanımı, diğer
disiplinlerin koordinasyonundan sorumlu olduğuna ilişkin bir düzenleme
ise, bu bir tanım olmayıp, görev ve yetki ile ilgilidir. Mimar
tanımından uzak olan koordinasyon yetkisinin diğer maddelerde
düzenlenmesi yerinde olacaktır. Mimarın tanımı yapılacaksa,
uluslararası ve Mimarlar Odası'nca kabul gören bilimsel bir tanım
yapılması gerekmektedir. Ayrıca parantez içinde belirtilen disiplinlerin
de tanımı gerekeceğinden "dekorasyon" olarak ifade edilen iç mimarın ve
peyzaj mimarının da tanımı yapılmalıdır. Bu tanımlarda yine
uluslararası ve ulusal ölçekte (Odalarımızca) kabul gören tanım
olmalıdır. Bir yapıda, peyzaj ve iç mimarlık hizmeti gerekiyorsa PİD
buna göre hesaplanmalıdır. Amaç sorun çözmek ise bu yaklaşım sorun
çözmeyecek, disiplin alanları arasında yeni sorunların çıkmasına
neden olacaktır.</p><p>6-Yine tanımlar maddesinde düzenleme konusu edilen
"Proje Kontrol Müşavirliği" hizmetinin üniversitelere de verildiği
görülmektedir. Bu hizmetin üniversitenin asli görevi ile bir ilişkisi
olmamasına karşın, üniversitelere bu hizmetin verilmesi
anlaşılamamıştır. Üniversiteler bu tanımın içinden mutlaka ve
mutlaka çıkarılmalıdır.</p><p>7- Yürürlükteki Şartnamede "yapı"
tanımı varken tasarı şartnamede "yapı" ve "bina" tanımları ayrı ayrı
yapılmıştır. "Bina" tanımı ayrıştırıldığına göre, "yapı"
hizmetlerinde, Şartname konusu edilmeyen disiplin alanlarının görev ve
yetkileri ile ilgili sorunların çıkacağı açıktır. Tarımsal yapılar
ve sulama alanları konusunda ziraat mühendislerinin de görev alacağı
açıktır. Ancak, Şartnamede, ziraat, harita, jeoloji ve jeofizik
mühendislerinin ismi dahi geçmemekte, ve yapı yaklaşık maliyet
hesaplarına bu mühendislik hizmetleri dahil edilmemiştir. Bu eksikliğin
giderilmesi gerekmektedir.&nbsp;&nbsp;</p><p>8- Şartnamenin 5.3. maddesinde
düzenlenen "Hizmet Dallarına Göre Uygulanacak Katsayılar" yapı ve
binalarda görev alacak içmimar, peyzaj mimarı, elektronik, harita, ziraat,
jeoloji ve jeofizik mühendisleri de nazara alınarak belirlenmesi ve azami
sınır olarak belirlenen %350, eklenen disiplinlere göre yeniden
belirlenmelidir.</p><p>9- Taslak Şartnamenin 3.7.4. maddesiyle getirilen
"proje kontrol müşavirliği" aslında kamu idaresi eliyle yapılması
gerekmektedir. Çünkü, kamu hizmeti ve hizmet gerekleri nedeniyle
denetimin, özel firmalar eliyle gerçekleştirilmemesi Devlet açısında
Anayasal bir görev olması nedeniyle, bu görevin özel firmalara verilmesi
konusu yeniden değerlendirilmelidir.</p><p>Sonuç olarak, Şartname
güncellenecek ise, yukarıda ve ekte sunulan (meslek odalarınca yapılan
incelemeler) eleştiri ve öneriler dikkate alınarak, Bakanlığınızca
TMMOB'nin de içinde bulunduğu bir Komisyon oluşturulması ve bu yolla
eleştiri ve eksikliklerin en aza indirildiği bir düzenleme
hedeflenmelidir. Hem meslek mensuplarının meslek icrasını hem de kamu
hizmetinin gereği gibi yerine getirecek düzenleme yapılması kamu
yararına olacaktır.</p><p>Komisyon marifetiyle yeni bir çalışma
başlatılması istemimizin değerlendirilmesini arz
ederiz.</p><p>Saygılarımızla.</p><p><strong>N.Hakan Genç</strong><br
/><strong>Genel Sekreter</strong><br />&nbsp;</p><p></p>