Özel Mülk Lisanslar
Göründüğünden Daha Kötü

Özel mülk yazılım firmaların yapabileceği
oldukça fazla kötü şey var. Firmalar kendi karlarını
kullanıcıların hak ve özgürlüklerinin üzerinde
tutuyor, ve kullanıcıları kendilerine tabi kılmak için ellerinden
geleni yapıyorlar.

Her ne kadar özel mülk
yazılımlardan kaçınan biri olsam da, özel mülk yazılım
lisanslarını okumaktan vazgeçmedim (genellikle ne kadar
kötü olduklarını görmek için). Kullanıcılar
üzerinde uyguladıkları korkunç engellere karşı
duygusuzlaştığımı söyleyebilirim. Ama, bazen özel mülk
lisanslar o kadar abartıyor ki, anlamsız vahşilikleriyle şaşkınlığım
geri geliyor.

Apple'ın lisansları, mantığın
ötesinde lisans şartlarına sahip özel mülk lisanslarına
verilebilecek en kolay örneklerdir. Apple lisansları klasik özel
mülk lisanslar gibi kullanıcıya yazılımı kopyalamayı,
değiştirmeyi, paylaşmayı, ve ters mühendisliyi yasaklıyor, ama daha
kötüsü Apple lisansları kullanıcının yazılımlarını
Apple tarafından üretilmemiş donanımlarda çalıştırmasını
da yasaklıyor.

Kişisel bilgisayar devrimi diyebileceğimiz
yazılımın donanımdan (marka bağımlılığından) ayıran
büyük yenilikte ironik bir şekilde Apple'ın da bir rolü
vardır. Bilgisayar tarihi bize yazılım firması donanımınızı da
kontrol ettiğinde sizi öyle bir "bağımlı hale" getiriyor
ki, bugün sıradan özel mülk yazılım lisanslarının
yaptığını bir hiç haline getiriyor.

Doğrusu, Apple başarılı abartma
aldatmacalarıyla bazı kullanıcılarını href="http://www.slashgear.com/why-apple-shouldnt-license-os-x-to-other-hardware-vendors-1511191/">kısıtlayıcı
politikalarının hesaplamayı daha iyi yaptığına ikna etmiştir. Bu
dünya görüşünde, ataerkil satıcı özel mülk
kontrollerini teknoloji üzerinde elinden geldiğince kullanarak
"çocuk" kullanıcılarını "kendileri için
kötü" birşey yapmaktan alıkoyacaktır. Bu noktada href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Tron_%28film%29">Tron'daki gaddar MCP
("Master Control Program" - Ana Kontrol Programı) akla
gelmektedir. 

Beni şaşırtan bir başka şey bir
çok özgür yazılım destekçisinin kesinlikle kabul
edilemez politikalara rağmen OSX kullanmakta ve Apple ürünlerini
almakta bir sakınca görmemesidir. En korkunç tarafı bu
uygulamanın sadece Apple firmasıyla sınırlı olmamasıdır. Yakın bir
zamanda IBM
gibi firmaların da aynı şeyi yaptığı bana hatırlatıldı. Bir
özgür yazılım savunucusu olarak, özel mülk yazılım
lisanslarını kendi ürettikleri donanımı kullanmayı dayatmak
için kullanan tüm firmalara karşı eleştirel yaklaşırım.
Sıradan özel mülk yazılımları kullanmak yeterince
kötüyken, Apple ve IBM gibi firmaların kullanıcılarına daha da
kötü davranmak için bu lisansları kullanması en basit
ifadesiyle şansızlıktır.

Çeviridir: href="http://ebb.org/bkuhn/blog/2010/04/07/proprietary-licenses.html">http://ebb.org/bkuhn/blog/2010/04/07/proprietary-licenses.html

Kaynak: kodveus.blogspot.com