Haiti Nasıl Terkedildi? /
2. bölüm
Peter Hallward'ın Damming the Flood isimli kitabında
sözettiği gibi depremden beri ABD ve BM yardım operasyonunu:
adanın yakın tarihinin genel doğrultusunu biçimlendiren
üç karşı devrimci stratejiye [çn. göre ele
almaktadır]. a) “güvenlik” ve “istikrar”
sorularını ön plana alacak, ve bu soruları askeri veya yarı-askeri
şekilde çözmeye çalışacaktır. b) Haiti'nin
liderleriyle ve hükümetiyle saf tutacaktır. c) Seçkin
azınlık ile sömürdükleri yoksullaştırılmış milyonlar
arasındaki engin boşluğu genişletme ve pekiştirmek için
çaba gösterecektir.
ABD, MINUSTAH'ta konuşlanmış olan askerlerini iki katına,
13000'e çıkardı. BM işgali için 2004'ten beri 500
milyon dolar harcamıştı, ve şimdi, Haiti'ler yardım ve temel
barınmadan oldukça yoksunken, BM işgali, maliyeti 850 milyon dolar
olacak şekilde bir yıl daha uzattı. Bu kararlar, OAS'ın kovulmuş
temsilcisi Seitenfus'un MINUSTAH'ı, “Haiti'lileri kendi
adalarında birer tutsağa dönüştüren” gardiyana
benzetmesine yol açtı.
ABD ayrıca Haiti'nin gerçek hükümeti olarak ICHR'i
atadı; Bill Clinton'ı emperyalist kontrolü sağlayacak şekilde
eş başkan, Dünya Bankası'nı da organizasyonun hazinecisi olarak
görevlendirdi. Geçen Nisan'da ABD, Haiti'nin mali
işlerini ve yeniden inşasını ICHR'ye teslim etmesi için Haiti
parlamentosuna karşı zor kullandı.
O zamandan beri ABD, egemen sınıftaki 12 Haitiliyle saf tutarak, onları
style="width: 399px; height: 300px; float: right; border-width: 0px;
border-style: solid; margin: 5px;" />ICHR'ye kabul etti. Jamaica Observer
gazetesi “René Préval'in ofisinden Suze Percy
Filippine IHRC'nin 12 Haitili üyesi adına heyecanla konuştu.
Kendilerini mankenler gibi hissettiklerini, ayrıca takdir edilmediklerini,
ve bazı zamanlarda saygısızlıkla karşılaştıklarını söyledi.
Eylül ayında katıldıkları bir toplantıda masada kendileri
için sandalye bile sağlanmadığına da değindi.”
Kendisi ve diğerleri bir protesto mektubu yazarak, “gerçekte,
komisyonun Haitili üyelerine bir rol biçilmiş: icra
müdürü ve icra komitesinin kararlarını onaylamak”
olduğunu söylediler.
IHRC, depremden önce Britanyalı akademisyen Paul Collier'le
Clinton'un Haiti'nin yeniden inşa modeline dair yazdıkları bir
planı uygulamaya koydu. Plan, çalışma şartları kötü
işyerleri (çn. yoğun emek sömürüsünün
yaşandığı işyerleri, “sweatshop” ), büyük
tarlalar, ve turist tuzaklarıyla dolu ve neoliberal politikaların
dayatıldığı Baby Doc dönemindeki eski planla aynıdır.
ICHR, yeniden inşa için hükümetler tarafından
bağışlanan 10 milyar dolarlık miktarı toplama ve kullanmakta
başarız olurken, fonları Haiti devletine değil de; ABD, Fransız ve
Kanadalı çokuluslulara (çn. şirketlere) ve STK'lara
dağıttı. ABD'nin Irak'ta kullandığı aynı yozlaşmış sistemi
kullandı – teklifsiz, ihalesiz anlaşma.
Bu felaket kapitalistleri, her çeşit gözde projeyi
başlattılar. Nitekim, New Orleans kamu okullarının
özelleştirilmesinde öncü olan Paul Vallas, kamu
fonlarını Haiti'nin özel okullarına yönlendiren bir proje
başlattı, Kore şirketleri yeni çalışma şartları kötü
işyerlerini kurma sürecindeler ve Coca Cola Mango tarlaları kurmayı
planlıyor.
OAS'ın eski temsilcisi Seitenfus; “etik açıdan
Haiti'ye bir laboratuvar şeklinde davranmak kabul edilemez.
Haiti'nin yeniden inşası ve 11 milyar doların parlak
çekiciliği şehvet uyandırıyor. Görünen o ki
birçok kişi Haiti'ye geliyor, ama Haiti için değil, iş
(çn. para kazanmak için) yapmak için. Benim için,
bir Latin Amerikalı olarak, bu bir yüzkarası, vicdanımızın
aşağılanmasıdır” şeklinde doğru bir yargıda bulunuyor.
src="http://www.ivmedergisi.com/files/resim/haiti-deprem-2.jpg" style="width:
400px; height: 244px; border-width: 0px; border-style: solid; margin: 5px;
float: left;" />ABD ve diğer güçler, BM ile birlikte, kendi yeni
kolonici projelerini gizlemek için bir demokrasi
örtüsünü korumada umutsuzlar. Préval'in,
başkan olarak süresinin bitmesiyle, 28 Kasım'daki seçim
için 30 milyon dolar harcaması için bu güçler
işbirliğine girdiler. Seçim baştan itibaren bir utançtı ve
daha uç krizlere zemin hazırladı.
Préval Geçici Seçim Komisyonunu (CEP) elle
seçerek sonucu etkileyeme çalıştı. Aralarında ülkenin
en gözde politik partisi de - Aristide'nin Fanmi Lavalas partisi -
olan 14 partiyi seçime katılmaktan men etti. Préval
kutsanmış ardılı Jude Celestin'in seçimi kazanması
için yapabileceği her şeyi yaptı.
ABD milletvekili Maxine Water diğer 45 meclis üyesiyle birlikte
seçimi protestoya katıldı. Devlet Sekreteri Hillary Clinton'a
yazdıkları bir mektupta şunu belirttiler:
Haiti'nin bir sonraki hükümeti, Haiti toplumu üzerinde
kalıcı bir etki yaratacak olan yeniden inşa sürecinde, toprak
reformu ve yeniden inşa projelerinin kentsel ve kırsal bölgeler
arasında tahsisi gibi zor kararlar vermek üzere görevlendirilecek.
Bu kararların gayrı meşru olarak algılanan bir hükümete
bırakılması, felaket için davetiyedir.
Başkan Obama ve Clinton, bu ricayı görmezden gelerek planlarını
sürdürdüler ve hatta kolera salgını anti-MINUSTAH protesto
dalgalarını ortaya çıkardığında bile görmezden gelmeye
devam ettiler. Seçimi onaylamaları için OAS ve CARICOM'a
dayılandılar. Los Angeles Times yazarı Dan Beeton, Burma'da bir
seçimi utanç verici olarak kınayan Obama'nın
ikiyüzlülüğünü ortaya çıkardı. Dan Beeton
“eve daha yakın bir yerde aynı süreç tekrarlamak
üzere ve bu sefer Obama yönetimi, saçmalığın devam etmesi
konusunda tamamen mutlu gözüküyor” diye yazdı.
Haitililer, farklı olarak, boykot çağrısında bulunan
Jean-Bertrand Aristide ve partisi Fanmi Lavalas'ı dinlediler.
Seçimde seçmenlerin sadece %23'ü oy kullandı, geri
kalan çoğunluk seçimi boykot etti.
Seçimin kendisi yozlaşmışlığın bir karnavalıydı. Toronto
Star'da seçimler, “Doldurulan oy sandıkları. Oy olmayan
oylama istasyonları. Seçmen listesinde ölü kişiler.
Dışarıda bırakılan yaşayan kişiler. Birden fazla oy kullanan kişiler.
Haiti'deki hafta sonu seçimi, hilenin veya yetersizliğin ya da
her ikisinin bol bol yetecek kanıtlarına sahipti” şeklinde
tanımlanıyor.
Yine de, ABD ve müttefikleri; BM, OAS ve CARICOM seçime resmi
onay verdiler. CEP Mirlande Manigat'ın oyların %31.37'sini alarak,
%22.38'lik oy alan Préval'in adayı Celestin'i
geçerek kazandığını duyurdu. Kompa müzisyeni Michel
“Tatlı Mickey” Martelly % 21.84 ile geride kaldı. Bu
sonuçlarla birlikte Ocak ayı için Manigat ve Celestin
arasında yeni bir seçim planlandı. Kızan Manigat, Martelly ve
diğer 12 başkan adayı oylamayı protesto etti, ücretli
protestocularını gösteri yapmaya seferber etti ve Préval
hükümetini tehdit ettiler.
Seçim saçmalığının
çözüküşüyle karşılaşan ABD, OAS'ın CEP
seçim sonuçlarını gözden geçirtti.
Associated Press'e göre, OAS'ın raporunun bir taslak
örneğinde “tartışmalı 28 Kasım seçimi ne iptal
edilmeli ne de tekrar sayılmalı, ama hileli veya uygunsuz oyların
geçersiz sayılmasıyla iktidar partisi adayı Jude Celestin'in
üçüncü sıraya düşmesi ve seçimin ikinci
turundan elenmesi” gerektiği söylendi.
OAS, Préval'e baskı uygulayarak Şubat ayının sonunda
Manigat ve src="http://www.ivmedergisi.com/files/resim/haiti-earthquake.jpg"
style="width: 400px; height: 265px; border-width: 0px; border-style: solid;
margin: 5px; float: right;" />Martelly arasında ikinci turu yapması
için baskı uyguluyor. Manigat yeni-Duvalcilerden Leslie
Manigat'ın eski eşi. Leslie Manigat 1988'de yapılan hileli
seçimlerde asker tarafından seçilen başkandı. Martelly
Aristide'yi 1991 ve 2004'de deviren darbe liderleriyle uzun
süredir bağlara sahip.
Çoğu Haiti'li herhangi biri için oy kullanmayacaktır,
ABD'nin, ülke üzerindeki neoliberal planları uygulayacak olan
ve herhangi bir demokratik amacı olmayan kukla hükümeti
seçmesi güvence altındadır.
Vermont senatörü Patrick Leahy, seçim krizi
çözülmezse Haiti yardımlarının askıya
alınacağı şeklinde tehditlerde bulunarak azami
vurdumduymazlık örneği gösteriyor. Gerçekte
Haiti'deki bu seçimi ABD zorladı ve Haiti'liler
ülkelerin ulaşan ufak yardımın da kesileceğiyle
korkmamalılardır.
ABD, BM ve onların yardakçısı STK’lar, Haitilileri
krizden kurtarmada yardımcı olamayacakları konusunda kendilerini
kanıtladılar – onlar aslında ülkeyi harap eden bitmeyen
krizlere neden olan temellerdendir.
Seitenfus’un söylediği gibi:
2 Ocak'taki durumla birlikte, dünyanın Haiti'de neyi
yanlış yaptığını anlayacağını umut etmiştim. Maalesef dünya
aynı politikayı destekliyor. Değerlendirme yapmak yerine, daha fazla asker
gönderdik. Yollar yapmalı, barajlar inşa etmeli ve hukuksal bir
sistemin, devletin kuruluşuna iştirak etmeliyiz. BM, bunun için
yetkisi olmadığını söylüyor. Onun Haiti’deki yetkisi
mezarlıklardaki barışı sağlamak.
Umut Haiti’de MINUSTAH’a karşı ortaya çıkan
dirençte yatıyor. Umut Aristide’in Haiti’ye geri
dönme hakkı için tekrar tekrar yapılan eylemlerde. Umut,
ülkenin yeniden yapılandırılması ve yardımlarla ilgili alınan
kararlarda yer alma demokratik hakkını isteyen, mülteci kamplarında
sıkışıp kalmış insanların düzenli protestolarında yatıyor.
Bir protestocu Aliodor Pierre, Haiti halkının bir bölümünde
gelişen radikal bilinci açığa vuruyor. Associated Press muhabiri
Aliodor'un söylediklerini şöyle ifade ediyor:
“Ben bu durumda ABD’yi suçluyorum, ABD dünyanın
en büyük gücü” diyor. “Neden bizim yoksulluk
içinde yaşamamızı kabul ediyorsunuz? Eğer Dessalines [1804
devriminin lideri] şimdi hayatta olsaydı; hükümete, yabancı
askerlere ve yardım etmeyen diğer yabancılara karşı insanların
yapacağı devrime liderlik ederdi” diyor Aliodor. Atalarının
ruhlarının geri gelip Haitililere yeniden özgür olmayı
öğretmesini umut ediyor.
Protestolar ve Seitenfus gibi kızgın görevlilerin kamuya
açıkladıkları, dünyadaki insanların gözünde işgali
gayri meşrulaştırabilir. Özellikle Brezilya’nın sol tarafı,
Bolivya, Uruguay ve Arjantin; askerlerinin MINUSTAH’tan
çekilmesini sağlamak için hükümetlerine baskı
uygulamalı. ABD’de ve Kanada’daki Haiti diyasporasının,
işgalin sonlanmasını sağlamak üzere Obama’yı ajite edebilecek
potansiyeli var.
Bu şekildeki bir uluslararası hareket, herhangi bir bağımlılığı
olmadan, Haiti'nin bağımsızlığı ve oradaki insanlara yardım
için bir hareketi zamanla oluşturabilir. Sadece ondan sonra
Haiti'lilerin büyük bir çoğunluğu toplumlarını kendi
çıkarları doğrultusunda tekrar inşa edebilirler.
İvme Çeviri Grubu
Kaynak:
target="_blank">http://socialistworker.org/2011/01/13/how-haiti-was-abandoned
1. bölümü için tıklayınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder