Karadon Cinayeti Resmi
Belgesi

100 % suçlular belli ama raporun amacı
suçluları cezalandırmak için adım atmak değil, aklamak.
/>

Raporun sonuç ve kanat bölümünde, olayda TTK'nın
yüzde 30, Yapı-Tek firmasının ise yüzde 70 kusurlu olduğu,
ancak kasıtlı olmadıkları kaydedildi.

Zonguldak'ta, Karadon Müessese Müdürlüğü maden
ocağında 30 işçinin ölmesiyle ilgili yapılan inceleme
raporunda işçilerin çalıştığı Yapı-Tek firması
yüzde 70 suçlu bulundu.

Zonguldak'ta, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon
Müessese Müdürlüğü maden ocağında, 17 Mayıs'ta
meydana gelen grizu patlamasıyla ilgili Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı inceleme
raporunu açıkladı.

Raporda, TTK yüzde 30, işçilerin çalıştığı taşeron
Yapı-Tek firması yüzde 70 kusurlu bulundu. 30 işçinin göz
göre göre katlediğinin belgesi resmileşmiş oldu.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu'nun
36 sayfalık inceleme raporunda, grizu patlamasının eksi 540 kodu
hazırlık galerisinde saat 13.27 sıralarında meydana geldiği, alt
işveren Yapı-Tek İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ'de çalışan 30
işçinin hayatını kaybettiği belirtildi.

30 Temmuz'da açıklanan inceleme raporunda şunlar kaydedildi;

"Gaz İzleme Merkezinde bulunan monitörlerde sesli ve ışıklı
uyarı sistemi mevcuttur. Ancak, yapılan incelemelerde sesli ikaz sisteminin
buradaki görevli bulunan kişiler tarafından iptal edildiği tespit
edilmiştir. İstasyon ile ocak arasında telefon haricinde seri megafon ve
benzeri iletişim sistemi bulunmadığı tespit edilmiştir.

Kaza sırasında istasyonda görevli maden mühendisi Taşkın
Oruç, kendisine yaptığı işle ilgili olarak sistemi kuran firma
tarafından ayaküstü eğitim verilerek sertifika aldığını beyan
etmiştir. Periyodik eğitimler buradaki personele verilmemiştir. Kaza
tarihinde 12.30-13.30 saatleri arasında istasyonda görevli maden
teknikeri Özcan Güneyoğlu ve maden mühendisi Taşkın
Oruç, müessese müdürlüğündeki özel
puantajlarını kontrol etmek için amirlerin bilgisi dışında
görev yerinden ayrılmıştır."

Gaz İzleme İstasyonu görevlisi Taşkın Oruç'un ifadesinde,
saat 13.00'te ölçüm sonuçlarını yazarken CO38
sensöründe yükselme olduğunu fark ettiğini, ancak bu
kısımda dinamit atılacağını bildiği için olumsuz durum olarak
değerlendirmediğini belirttiği anlatılan raporda, şu bilgilere yer
verildi:

"Oruç ifadesinde, ölçüm sonuçlarını
kaydettikten sonra rahatsızlığı nedeniyle 3-4 dakikalığına tuvalete
gittiğini, döndüğünde sensörün yüzde 3,2
oranında metan ve 80 ppm karbonmonoksit
ölçtüğünü görünce bu kısmı kontrol
eden yapı denetim grubunu aradığını belirtmiştir. Daha sonra Yapı-Tek
firması kaza vardiyasındaki maden Mühendisi Ramazan Yavuz ile
görüşmesinde gaz değerlerinin yüksekliğini
söylediğini beyan etmiştir. Görevli, Yavuz'un kendisine dinamit
attıklarını ve durumun kontrol altında olduğunu söylediğini iddia
etmiştir."

ENERJİ KESİLMEMİŞ
Gaz izleme rapor defterinde düzenlenmiş raporlar ile olayların meydana
geliş sırasında çelişkiler bulunduğuna işaret edilen inceleme
raporunda, "2 gaz izleme sensörü, yerden sadece 1,5 metre
yükseliğinde olması, bu mesafede gaz oranını gerçeğin
altında ve geç göstermesi nedeniyle uygun değildir"
ifadesi yer aldı.

Raporda, iş yerinde yapılan çalışmalar sonucunda ortama yayılan
metan gazı oranının yüzde 1.5'i geçmesi durumunda kesicilerin
enerjiyi kesmesi ve faaliyetlerin durması gerektiği belirtilerek,
şöyle devam edildi:

"Ancak, kaza vardiyasında çalışanların tertip düzeninin,
kazadan sonra bulunan cesetlerin yerlerinin ve yapılan tespitler sırasında
iş yerinde kullanılmakta olan iş ekipmanlarının pozisyonlarının
değerlendirilmesi sonucu, metan gazının yüzde 1.5'in üzerine
çıkmasına rağmen enerjinin kesilmediği ve faaliyetlerin devam
ettiği anlaşılmaktadır. Metan gazının yüzde 1.5'i geçmesine
rağmen durması gerektiren pervanenin de çalıştığı
görülmüştür."

KURTARICILARIN RAF ÖMRÜ BİTMİŞ
Yapı-Tek firmasının, müessese müdürlüğünden
kullanılan oksijenli ferdi kurtarıcıların raf ömrünün
bittiğini ve yenisiyle değiştirilmesinin istendiği anlatılan raporda,
değişikliğin yapılıp yapılmadığına yönelik belge sunulmadığı
kaydedildi.

OLAYIN MEYDANA GELİŞİ
Raporda, kazada ölenlerden 23 işçinin mesleki eğitim belgesinin
olmadığı vurgulanarak, olayın oluş şekliyle ilgili şu
görüşlere yer verildi:

"17 Mayıs'ta saat 12.59 sırasında eksi 540 kodunda patlayıcı madde
kullanımı ile gelişen göçük sonrası ortaya çıkan
gazın havalandırma pervanesinin etkisiyle taşınması ve patlama
konsantrasyonuna ulaştıktan sonra kullanılan elektrikli ekipmanlardan
kaynaklanan ateşleyicinin etkisiyle olay meydana geldi. Sonrasında oluşan
karbonmonoksit de ortama hakim oldu."

MEVZUATA AYKIRILIKLIKLAR
Raporda, iş yerinde mevzuata aykırı unsurlar şöyle sıralandı;
/>

"-Hava hızı yetersizdir, hava kapılarının güvenli olmadığı
tespit edilmiştir.

-Kullanılan pervaneler hava miktarına göre uygun değildir.

-Kontrol ve degaj sondajları yeterli düzeyde yapılmamıştır.

-Kullanılan elektrikli ekipmanların kablo girişinin uygun olmadığı,
kablolarda ekler yapıldığı ve gazlı ortama uygun özelliklerin
bulunmadığı belirlendi. Alev sızdırmaz aygıtların kapak
cıvatalarıyla oynanmış olduğu, iyi sıkılmadığı ve alev
sızdırmazlık özelliklerini kaybettiği saptanmıştır.

-Ocak içerisinde metan gazı yüzde 1.5 geçmesine rağmen
enerji kesilmemiş ve ocak içerisinde çalışmalar devam
etmiştir.

-Düzenli gaz ölçümleri yapılmamış ve ilgili firma
tarafından kayıt altına alınmamıştır.

-İş yerinde gaz izleme sistemi mevcuttur. Metan gazı tehlikeli düzeye
çıkmasına rağmen gerekli ve yetkili kişilere haber verilmemiştir.
Ocak gerekli zamanda tahliye edilmemiştir.

-Sensörler gazların fiziksel özelliklerine uygun
yerleştirilmemiştir.

-İş yerinde çalışan yetkili kişilere yeterli sayıda gaz
ölçüm cihazı verilmemiştir.

-İşçilere maske verilmediği, kullanıma yönelik denetimler
yapılmadığı tespit edilmiştir."