Binlerce Ölümün
Karşılığı İki Yıl

Hindistan Bhopal'de, 1984 yılında
ABD'li böcek firmasından saldığı zehirli gaz nedeniyle binlerce
insanın ölümüne neden olan felaket davasından ödül
gibi ceza çıktı.

 

Tarihe dünyanın en büyük sanayi kazası olarak
geçen Bhopal felaketine karıştıkları gerekçesiyle yedi
kişi suçlu bulundu. 15 bin kişinin ölümüne neden olan
toksit gaz kaçağıyla ilgili suçlu bulunanlar arasında
Amerikan tarım ilacı fabrikası Union Carbide'nin o dönemdeki
başkanı Warren Anderson da var.

 

Bhopal felaketi 3 Aralık 1984'te Union Carbide firmasının
Hindistan'da Bhopal'de kurduğu böcek ilacı üreten fabrikadan
yanlışlıkla 40 ton metil isosiyanat gazını dışarı atması 18.000
kişinin ölümüne, 500.000'den fazla insanın zehirlenmesine
neden oldu. 150.000 kişi ise zehirlenmeden meydana gelen kalıcı izler
taşımakta.

 

150 BİN KİŞİ SAKAT

Çevresel etkileri Çernobil faciasından bile
korkunç olan bu kaza sonrasında, Bhopal eyaleti doğal afet
bölgesi ilan edildi. Greenpace'nin bölgede kazadan 20 yıl sonra,
2004 yılında yaptığı ölçümlerde, toprakta normalin 6
milyon katı toksik madde bulundu. Union Carbide'ın böylesine
bakımsız ve kontrolsüz bir fabrikayı ABD'de kurması mümkün
değildi. Fabrikanın yetersiz teknolojiyle açılmış olduğu iddia
edildi. 18 bin insanın ölümüne, 150 binden fazla insanın ise
ömürlerinin geri kalan kısmını sakat ve hasta geçirmesine
yol açan facia sonrasında, Union Carbide firması bir "ticari
sır" olduğu gerekçesiyle toksik maddenin adını bile
açıklamaktan kaçındı. Bu durum, zehirlenenlere bir tanı
konmasını imkansız kılarken, hastanelerde ölümlerin artmasına
yol açtı. Birkaç yıl sonra açılan davada, Union
Carbide firması mağdurlara ve yakınlarına 470 milyon dolar tazminat
ödemek zorunda kaldı. Ancak Hindistan devletine ödenen paranın
çok azı gerçek mağdurlara dağıtılabildi. Bu miktar hayatta
kalanlar tarafından paylaşıldığında, kişi başına 500 dolar civarı
para düştü. Union Carbide firmasını satın alan ve burada
üretime devam eden Dow Chemical Company ise kazazedelerle iletişime
bile girmeyi reddetmişti.

 

ÖDÜL GİBİ CEZA

Felaketten 26 yıl sonra ilk kez iki yıla kadar hapis ve para cezalarına
çarptırılmış oldu. Çoğu 70'li yaşlarda olan 7 kişi
'suç teşkil eden adam öldürmeyle' yargılanıyordu.
Mahkeme, 'ihmal sonucu ölüm' kararı alarak iki yıllık
'ceza'larla kurtuldu.