Bu Fotoğraf İlk Kez Ortaya
Çıktı

 İlk defa İkinci Dünya Savaşı sırasında
Naziler'in Fransız direnişçileri kurşuna dizmelerinin
fotoğrafları yayınlandı. Fotoğrafın Adıyaman'a kadar uzanan hikayesi
ise, bir dönemin tarihinin bir kesitini oluşturuyor.

Paris'in eteklerinde Nazi askerlerinin Fransız
direnişçileri kurşuna dizdikleri bir anın fotoğrafları ortaya
çıktı. Fotoğraflar, 21 Şubat 1941'de, işbirlikçi
hükümetin de katkısıyla Naziler'in Fransa'yı
işgalinden birkaç ay sonra, Mont-Valerien kalesinde,
çalıların arkasında gizlenen bir Alman askeri tarafından
çekildi. O dönemde "düşmanın karşı-propaganda
için kullanabileceği" gerekçesiyle fotoğraf
çekmek yasaktı.

Mont-Valerien, binden fazla Fransız direnişçinin kurşuna
dizilmesiyle bilinen bir yer. Bugün de Mont-Valerien'de Fransız
direnişçilerinin anısına dikilmiş bir anıt yer almakta.

Yeni ortaya çıkan ve Mont-Valerian kalesinde sergiye konulan
fotoğraflar çekildiği sırada Fransız direnişçiler hem Nazi
işgalcilerine, hem de işbirlikçi Vichy hükümetine karşı
savaşıyorlardı. Dört yıllık işgalin ve direnişin ardından, 1944
Ağustos'unda, ülkelerini kurtardılar.

Naziler, yakaladıkları direnişçileri kamyonlarla Paris'in
batısındaki bu kaleye getiriyorlar ve idam etmeden önce bir mabette
tutuyorlardı. Mabedin duvarlarında bazı direnişçilerin kazımış
oldukları mesajlar, yakın zamanda restore edildi.

Naziler erkek direnişçileri açıklıktaki tahta direklere
bağlıyor ve kurşuna diziyorlardı. Kadınlar ise genellikle
Almanya'ya gönderiliyor ve kafaları kesiliyordu.

Bu fotoğrafı, açıklığa getirilen esirlere motorsikletle eşlik
eden Alman askerlerinden Clemens Ruter çekti. Ruter, kimseye bundan
söz etmemişti. Fotoğraf, 40 yıl boyunca Ruter'in Minox marka
fotoğraf makinesinde saklı kaldı.

Katolik inancına sahip Ruter, ölümünden kısa süre
önce hacca gittiği sırada bir başka hacıya fotoğraflardan bahsetti.
Bu kişi, fotoğrafların negatiflerini çıkardı. Ancak fotoğraf bir
süre daha kamuoyunun bilgisine açılmadı.

Ta ki, Fransa'nın ünlü Nazi-avcısı Serge Klarsfield
fotoğrafların varlığından haberdar oluncaya kadar. Klarsfield,
fotoğrafta idam edilenlerin, Paris'te Ermeni şair Missak
Manukyan'ın liderlik ettiği bir direniş hücresinden partizanlar
olduğunu duyurdu.

Missak Manukyan, 1906 Adıyaman doğumluydu. Birinci Dünya
Savaşı'nda babasını yitirince önce Suriye'ye, ardından
Fransa'ya gitti. Burada fabrikalarda işçi olarak
çalışırken Komünist Parti'ye katıldı.

Manukyan, savaş başlayınca önce Göçmen
İşçiler isimli silahlı örgütün Ermeni kolunun
başına geçti, ardından FTP-MOI direniş
örgütünün liderlerinden oldu. 28 Eylül 1943'te
SS Generali Julius Ritter'i, Manukyan'ın grubu
öldürdü. Suikast büyük ses getirdi.

Bu fotoğraftaki infazların yapıldığı sırada Manukyan henüz
yakalanmamıştı. Ancak Manukyan da 22 yoldaşıyla beraber 1944'te
Naziler'in eline düştü. Gruptaki 21 erkek günler
süren işkencenin ardından kurşuna dizilirken, tek kadın olan Olga
Bancic Stuttgart'a gönderilerek giyotinle
öldürüldü.

Naziler'in Manukyan'ı suçlamak üzere Paris
sokaklarına astıkları afişte şöyle yazıyordu: "Manukyan,
Ermeni, çete lideri, 56 saldırı, 150 ölü, 600
yaralı."

Kaynak: SOL